Έλβις Πρίσλεϊ, Ο "βασιλιάς" του Rock

Ο Έλβις Άρον Πρίσλεϊ (8 Ιανουαρίου 1935 - 16 Αυγούστου 1977) γεννήθηκε στο Τουπέλο του Μισισίπι. Γνωστός και με το ψευδώνυμα "Βασιλιάς της Rock 'n' Roll" και "Βασιλιάς" (αγγ. "The King"), ήταν τραγουδιστής, μουσικός και ηθοποιός ενώ θεωρείται από πολλούς ως ένας από τους μεγαλύτερους διασκεδαστές των τελευταίων 50 ετών.






Ξεκίνησε τραγουδώντας μουσική rockabilly για την εταιρεία Sun Studios, με πολλά κομμάτια rhythm and blues, gospel και country, ενώ ο συνδυασμός όλων αυτών των οδήγησε προς την καθαρή rock & roll μουσική. Επιτυχία γνώρισε όμως και με μπαλάντες αλλά και με κομμάτια country, μπλουζ, ποπ, φολκ, αγγίζοντας κάποιες στιγμές ακόμη και τη τζαζ. Μπορούσε να φέρει εις πέρας έναν πολύ μεγάλο αριθμό ειδών μουσικής, πάντα με την ίδια επιτυχία, χάρη στην άκρως προσαρμόσιμη φωνή του.

Ο Έλβις Πρίσλεϊ κυκλοφόρησε 75 albums ανάμεσα στο 1956 και το 1977. Υπολογίζεται πως έως και σήμερα έχουν πουληθεί πάνω από 1 δισεκατομμύριο αντίτυπα, περισσότερα από κάθε άλλο καλλιτέχνη. Πολλά από αυτά έγιναν χρυσά ή πλατινένια, ακόμη και περισσότερες από μια φορές. Εκτός αυτών, τιμήθηκε με 14 υποψηφιότητες για βραβείο Grammy, εκ των οποίων 3 φορές ήταν και ο νικητής. Στην ηλικία των 36 ετών τιμήθηκε με το Grammy Lifetime Achievement Award για το σύνολο της καριέρας του.

Εκτός της καριέρας στη μουσική, ο Πρίσλεϊ συμμετείχε και σε 33 κινηματογραφικές ταινίες. Αν και οι κριτικοί ποτέ δεν τις σχολίασαν με διθυράμβους, ήταν ιδιαίτερα κερδοφόρες. Ακόμη, ιστορικές έχουν μείνει οι τηλεοπτικές εμφανίσεις του και τα ειδικά αφιερώματα που του έγιναν.

Πέθανε πρόωρα το 1977 σε ηλικία 42 ετών από καρδιακή αρρυθμία, ένας θάνατος που ήρθε πιο γρήγορα κυρίως λόγω της κακής διατροφής, των εξουθενωτικών ωραρίων αλλά και των φαρμάκων που χρησιμοποιούσε σε μεγάλες ποσότητες. Παρόλα αυτά, μετά το θάνατο του, υπήρξε σύγχυση, ακόμη και φημολογία πως ο Πρίσλεϊ ζει έως και σήμερα.

Πρώτα χρόνια

Ο Έλβις γεννήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 1935 στις 4:35 π.μ. στο Τουπέλο του Μισισίπι, σε ένα σπίτι που αριθμούσε δύο δωμάτια. Γονείς του ήταν οι Βέρνον Πρίσλεϊ και Γκλάντυς Λαβ Σμιθ, οι οποίοι, όπως πολλοί περιγράφουν, ήταν πολύ προστατευτικοί προς αυτόν, ενώ ο ίδιος είχε μια ασυνήθιστα στενή σχέση με τη μητέρα του. Ο δίδυμος αδερφός του, Τζέσυ Γκάρον, πέθανε κατά τη γέννα, αφήνοντας έτσι τον Έλβις να ζήσει σαν μοναχοπαίδι. Ο Έλβις, στη μνήμη του πρόωρα χαμένου αδελφού του, χρησιμοποιούσε σαν μεσαίο όνομα το Aron αντί του Aaron που ήταν και το κανονικό.

Το 1941, ο Έλβις ξεκίνησε το σχολείο. Οι συμμαθητές του τον πείραζαν συνεχώς καθώς έδειχνε ξένος σε σχέση με αυτούς. Σύμφωνα με τους καθηγητές του, ήταν ένα καλό παιδί και ένας μέτριος μαθητής. Το 1945 ο Έλβις αποκτά τη πρώτη του κιθάρα. Εν έτη 1946, ο Πρίσλεϊ αλλάζει σχολείο, αλλά το 1948 η οικογένεια μετακομίζει στο Μέμφις του Τενεσί, όπου και πάλι έμειναν σε φτωχικές γειτονίες. Ο νεαρός Έλβις επηρεάζεται ιδιαίτερα από τη μπλουζ μουσική αλλά και από την gospel που ακούει στην εκκλησία. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του το 1953, ο Πρίσλεϊ έκανε διάφορες δουλειές όπως οδηγός φορτηγού, ενώ δούλεψε και σε συνεργείο.

Το ξεκίνημα στη μουσική

Στις 18 Ιουλίου 1953, ο Πρίσλεϊ πληρώνει $3.25 για να ηχογραφήσει ένα δίσκο στη Sun Studios με τα τραγούδια My Happiness και That's When Your Heartaches Begin. Ο Πρίσλεϊ έδωσε αυτό το δίσκο στη μητέρα του, ως δώρο για τα γενέθλια της. Επέστρεψε στη Sun Studios στις 4 Ιανουαρίου 1954 και πλήρωσε $8.25 για να ηχογραφήσει ένα δεύτερο δίσκο με τα τραγούδια I'll Never Stand in Your Way και It Wouldn't Be the Same Without You. Ο ιδρυτής του μικρού στούντιο ηχογραφήσεων, Σαμ Φίλιπς, ο οποίος είχε ήδη ηχογραφήσει καλλιτέχνες όπως οι Howlin' Wolf, James Cotton, B.B. King και Little Milton, έψαχνε για έναν λευκό με νέγρικο ήχο και συναίσθημα. Ο Πρίσλεϊ εμφανίστηκε στη κατάλληλη χρονική στιγμή, οπότε στις 26 Ιουνίου 1954 αυτός και η συνεργάτης του, Marion Keisker, τον καλούν στο στούντιο για ένα δοκιμαστικό.

Ο Έλβις έπαιξε με τους Scotty Moore και Bill Black αλλά αρχικά το δοκιμαστικό κρίθηκε αποτυχημένο. Κατά την διάρκεια μιας πρόβας όμως πάνω στο τραγούδι That's All Right, ο Phillips έκρινε το αποτέλεσμα ικανοποιητικό και στις 19 Ιουλίου 1954 το έδωσε στη κυκλοφορία. Ο δίσκος έγινε επιτυχία και η φήμη του Πρίσλεϊ άρχισε να εξαπλώνεται, παρά τις όποιες διαμαρτυρίες υπήρξαν γύρω από τη μουσική του. Το δεύτερο single του με τα Good Rockin' Tonight και I Don't Care if the Sun Don't Shine κυκλοφόρησε στις 25 Σεπτεμβρίου 1954. Η καριέρα του αρχίζει να παίρνει εθνικές διαστάσεις, όταν στις 28 Ιανουαρίου 1956 μαζί με τους Moore, Black και D.J. Fontana έκαναν την πρώτη τους τηλεοπτική εμφάνιση στην εκπομπή Stage Show, σε μια σειρά οκτώ παραστάσεων.

Ο Presley και ο Tom Parker

Ιστορική στιγμή για τη καριέρα και τη πορεία του Έλβις στάθηκε η γνωριμία του με τον Τομ Πάρκερ (γνωστό και σαν "συνταγματάρχη" - en. "Colonel"), ο οποίος πήρε και το πλήρη έλεγχο της καριέρας του. Ο Πάρκερ μετέφερε τον Πρίσλεϊ από την Sun Studios στην RCA Records στις 25 Νοεμβρίου 1955, εξαγοράζοντας το συμβόλαιο του με τη Sun για $35,000. Το πρώτο single του Έλβις για την RCA, Heartbreak Hotel πούλησε πολύ γρήγορα ένα εκατομμύριο αντίτυπα.

Ο Πάρκερ ήταν ένας από τους καλύτερους στη δουλειά του και έκανε τα πάντα για να προωθήσει ακόμη περισσότερο τον Πρίσλεϊ, κλείνοντας μια σειρά από τηλεοπτικές εμφανίσεις. Ακόμη, έκλεισε στον Έλβις επταετές συμβόλαιο με κινηματογραφικό στούντιο, κάτι που οδήγησε στην παραμέληση της μουσικής καριέρας του για συμμετοχή σε ταινίες. Αυτές συνήθως ήταν musicals και σημάδεψαν τη μεταμόρφωση του Πρίσλεϊ από ένα επαναστάτη rocker σε διασκεδαστή για όλη την οικογένεια. Ο Πρίσλεϊ ξεκίνησε την κινηματογραφική του καριέρα με την ταινία Love Me Tender ενώ κάποιες από τις καλύτερες ταινίες στις οποίες πρωταγωνίστησε θεωρούνται τα Jailhouse Rock και King Creole.

Η επιτυχία του Πρίσλεϊ οδήγησε τον ίδιο και τον Πάρκερ να μοιράζονται τα κέρδη ισόποσα. Με τα χρόνια, πολλά γράφτηκαν και ακούστηκαν για τον Τομ Πάρκερ, τα περισσότερα από αυτά επικριτικά.

Στρατιωτική Θητεία

Στις 20 Δεκεμβρίου 1957 ο Presley λαμβάνει το φύλλο πορείας του για την υποχρεωτική θητεία του στον Αμερικανικό στρατό. Στις 24 Μαρτίου του 1958 παρουσιάστηκε κανονικά στη μονάδα του στο Friedberg της Γερμανίας. Κατά την παραμονή του στα Γερμανικά εδάφη γνώρισε την 14-χρονη Priscilla Beaulieu, την κοπέλα που αργότερα θα παντρευόταν. Ο Presley επέστρεψε στα Αμερικανικά εδάφη στις 2 Μαρτίου 1960 και μερικές μέρες αργότερα του απονεμήθηκε τιμητικά ο βαθμός του λοχία.

1968: Η επιστροφή

Το άστρο του Presley είχε αρχίσει να τρεμοσβήνει την εποχή που ο ίδιος αφιερώνονταν εξ ολοκλήρου στη κινηματογραφική του καριέρα και η Βρετανική "επιδρομή" στις ΗΠΑ ήταν πλέον γεγονός, με τους Beatles να ηγούνται αυτής. Έως και τα τέλη της δεκαετίας του '60, ο Presley συμμετείχε σε μια σειρά ταινιών οι οποίες, αν και κερδοφόρες, δεν είχαν κάτι ιδιαίτερο να επιδείξουν όσον αφορά τη μουσική τους. Ο ίδιος ήταν ιδιαίτερα απογοητευμένος από την πορεία που είχε πάρει η καριέρα του. Αυτό οδήγησε σε ένα μαγνητοσκοπημένο κονσέρτο που αργότερα ονομάστηκε "'68 Comeback Special", μεταδόθηκε από το NBC στις 3 Δεκεμβρίου 1968 και αργότερα κυκλοφόρησε σε album απο την RCA. Ο Presley είχε να δώσει ζωντανή παράσταση απο το 1961 στο Περλ Χάρμπορ.

Αν και δεν είχε τον τεράστιο προϋπολογισμό των κινηματογραφικών του ταινιών, ο Presley κατάφερε να βγάλει μέσα από αυτό μια παράσταση συναισθηματικού μεγαλείου, με ερμηνείες που τον έφερναν και πάλι πίσω στις ρίζες του rock 'n' roll. Απέφυγε να κάνει ένα απλό Χριστουγεννιάτικο σόου, όπως αρχικά αποσκοπούσε ο Tom Parker. Η επιστροφή του 1968 ακολουθήθηκε από ζωντανές συναυλίες το 1969, αρχικά στο Λας Βέγκας και έπειτα σε ολόκληρη την έκταση των ΗΠΑ, με αριθμό-ρεκόρ θεατών στις περισσότερες από αυτές. Παρ όλη την επιτυχία αυτών , ήταν η αρχή μιας νέας εποχής για τον Elvis, κατά την οποία απομακρύνθηκε από τα "ρεύματα" που εκείνη την εποχή είχαν παγιωθεί από τους Beatles και Rolling Stones. Πολλοί ήταν αυτοί που άσκησαν κριτική σε αυτήν την απομάκρυνση από τις ρίζες του.

Τα τελευταία χρόνια

Μετά από εφτά χρόνια μακρυά από τα charts, το τραγούδι του Presley "Suspicious Minds" έφτασε στο νούμερο 1 του Αμερικανικού Billboard στις 1 Νοεμβρίου 1969. Από το 1969 έως το 1971 θα κυριαρχήσει στις πωλήσεις δίσκων σε πολλές χώρες, με 20 συνεχόμενες επιτυχίες. Μετά από μια δεκαετία κινηματογραφικών ταινιών, η δεκαετία του '70 σηματοδότησε την επιστροφή του καλλιτέχνη σε μια καθαρά μουσική καριέρα. Η αρχή έγινε με το single "Kentucky Rain" το οποίο μόνο στις ΗΠΑ πούλησε πάνω από 500000 αντίτυπα. Ακολούθησε μια σειρά επιτυχημένων δίσκων και παραστάσεων, όπως τα "Elvis Country", "Love Letters", "That’s The Way It Is" κ.α. Το 1973, η χρονιά ξεκίνησε με δύο παραστάσεις στη Χαβάη, μια από τις οποίες μεταδόθηκε ζωντανά σε όλο το κόσμο μέσω δορυφόρου και τη παρακολούθησαν πάνω από 1 δισεκατομμύριο τηλεθεατές. Κυκλοφόρησε και σε album με την ονομασία "Aloha from Hawaii via Satellite".

Παρά τις επιτυχίες και ιδιαίτερα μετά το διαζύγιο του το 1973, ο Presley άρχισε να γίνεται ιδιαίτερα απόμακρος και να παίρνει συνεχώς βάρος, ενώ μάχονταν και από μια εξάρτηση στα φάρμακα με συνταγή, τα οποία είχαν μεγάλο αντίκτυπο στην εμφάνιση του αλλά και στην απόδοση του πάνω στη μουσική. Παρά τα όποια προβλήματα, ο Prelsey συνέχισε τις συναυλίες και τα νέα albums για τα επόμενα χρόνια. Το 1977 βρήκε το Presley να μάχεται με τον εαυτό του, καθώς είχε μετατραπεί σε μια καρικατούρα αυτού που ήταν πριν μερικά χρόνια. Πολλές συναυλίες δεν δόθηκαν καθόλου ενώ δεν ήταν λίγες αυτές στις οποίες το ηχητικό αποτέλεσμα ήταν κάτω του μετρίου. Μαχόμενος με την πολύ κακή του υγεία, έκανε τη τελευταία του ζωντανή εμφάνιση στην Ιντιανάπολις, στις 26 Ιουνίου 1977.

Θάνατος και ταφή

Στις 16 Αυγούστου 1977 στο Μέμφις του Τενεσί, ο Elvis βρέθηκε ξαπλωμένος στο πάτωμα από τη μνηστή του Ginger Alden, στο σπίτι του, την βίλα Graceland, στο Μέμφις του Τενεσί. Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο Baptist Memorial όπου και στις 3:30 μ.μ. ανακοινώθηκε ο θάνατος του. Ο Elvis Presley έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 42 ετών. Σε μια συνέντευξη τύπου που δόθηκε αργότερα, οι γιατροί ανακοίνωσαν πως ο θάνατος επήλθε από καρδιακή αρρυθμία η οποία προκλήθηκε από μια μεγάλη δόση φαρμάκων.

Η κηδεία του Presley ήταν ένα εθνικό γεγονός, ενώ την παρακολούθησαν εκατοντάδες χιλιάδες φίλοι του, θαυμαστές και δημοσιογράφοι. Η ταφή του Presley αρχικά έγινε στο νεκροταφείο του Forest Hill στο Μέμφις, δίπλα από τη μητέρα του, αλλά για λόγους ασφαλείας οι σωροί μεταφέρθηκαν στη Graceland. Μετά το θάνατο του άρχισαν να κυκλοφορούν διάφορες φημολογίες, από τον τρόπο με τον οποίo πέθανε μέχρι και το αν βρίσκεται ακόμη στη ζωή.

Φωνητικά χαρακτηριστικά

Ο Elvis Presley ήταν ένας βαρύτονος του οποίου η φωνή είχε τεράστια όρια και πολυποίκιλα ηχοχρώματα. Κάλυπτε δύο οκτάβες και 1/3, με πιο ιδανική για τον Presley τη μεσαία οκτάβα. Η φωνή του θύμιζε σε πολλά αυτή των rhythm-and-blues και gospel τραγουδιστών, τα μουσικά βήματα των οποίων άλλωστε ακολούθησε και ο ίδιος. Ο Presley από τη μια στιγμή στην άλλη να είναι μπάσος, βαρύτονος και τενόρος, κάτι ιδιαίτερα ξεχωριστό και για τους κλασσικούς ερμηνευτές αλλά και αυτούς της pop.

Μουσικές ρίζες

Ακόμη και στη δεκαετία του '50, σε μια εποχή που ο ρατσισμός βρίσκονταν στο αποκορύφωμα του, ο Presley πάντα έδειχνε την αγάπη του για την Αφρο-Αμερικάνικη μουσική και εξέφραζε αβίαστα το πόσα οφείλει σε καλλιτέχνες όπως οι B. B. King, Arthur Crudup, Jackie Wilson, Robert Johnson, Ivory Joe Hunter και Fats Domino.

Έως και τα μέσα του 20ού αιώνα, οι μαύροι καλλιτέχνες είχαν ελάχιστες πωλήσεις δίσκων, βγάζοντας μόνο τα προς το ζην. Αλλα απο τη στιγμή που ο Elvis αγόρασε τη μουσική του Otis Blackwell και συνεργάστηκε με τον στιχουργό Claude Demetrius, η μουσική βιομηχανία πέρασε σε μια νέα διάσταση.

Δεν ήταν λίγοι όμως αυτοί που κατηγόρησαν τον Presley πως απλώς κλέβει την Αφρο-Αμερικανική μουσική. Σύμφωνα με τον καθηγητή Michael T. Bertrand του πανεπιστημίου του Τένεσι, ο Presley δανείστηκε απο τους μάυρος ακριβώς όσα δανείστηκε απο τους λευκούς και πως όσοι υποστηρίζουν κάτι τέτοιο απλώς δεν γνωρίζουν τις πολλαπλές επιρροές που είχε. Ουσιαστικά, η εκκλησιαστική μουσική gospel ηταν μια απο τις κύριες επιρροές για τη μετέπειτα πορεία του Elvis Presley και το κύριο θεμέλιο όλης της μουσικής του παιδείας.

"Η μαφία του Μέμφις" και άλλοι φίλοι

Ο καλλιτέχνης είχε πολλούς φίλους, με τους οποίους συνήθιζε να περνά αρκετές ώρες. Η παρέα αυτή αποκαλούνταν πολλές φορές από τον τύπο σαν η «μαφία τους Μέμφις». Μερικοί εξ αυτών ήταν οι Sonny West, Red West, Billy Smith, Marty Lacker και Lamar Fike.

Ένα άλλο κεφάλαιο ήταν οι άνθρωποι που είχαν επωμιστεί στις πλάτες τους την ασφάλεια του Elvis Presley, Red και Sonny West καθώς και ο Dave Hebler, οι οποίοι έδειχναν πίστη και αγάπη προς το πρόσωπο του Presley, ενώ δεν έλειπαν οι φορές που καλούνταν να το αποδείξουν έμπρακτα, ρισκάροντας την ίδια τους τη ζωή.

Presley και γυναίκες

Ο Presley, πέρα από τις σχέσεις που κατά καιρούς διατηρούσε, παντρεύτηκε τη Priscilla Beaulieu στις 1 Μαϊού 1967. Ο Presley γνωρίστηκε με τη Priscilla κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής θητείας του στη Γερμανία. Εννιά μήνες μετά το γάμο τους, ο οποίος έγινε στις 1 Μαίου 1967, ήρθε στο κόσμο η μοναχοκόρη τους, Lisa Marie (1 Φεβρουαρίου 1968) η οποία σήμερα είναι τραγουδίστρια. Presley και Priscilla χώρισαν στις 23 Φεβρουαρίου 1972 και συμφώνησαν σε από κοινού επιμέλεια της κόρης τους.

Έξι μήνες μετά το χωρισμό με τη Priscilla, ο Presley γνώρισε την βασίλισσα της ομορφιάς, Linda Thompson, αλλά η σχέση τους θα χαρακτηρίζονταν περισσότερο σαρκική παρά οτιδήποτε άλλο. Τελευταία σύντροφος του Presley ήταν η Ginger Alden, η οποία έμελλε να είναι και αυτή που θα τον έβρισκε να έχει αφήσει την τελευταία του πνοή το 1977.



Γκρέϊσλαντ

Η Γκρέϊσλαντ βρίσκεται στον αριθμό 3764 της λεωφόρου Έλβις Πρίσλεϊ, πάνω σε ένα λόφο του προαστίου Whitehaven του Μέμφις, 8 μίλια μακρυά από το κέντρο της πόλης. Η κατοικία χτίστηκε αρχικά κατά τον Αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο (1861-1865) από τον εκδότη S.E. Toof, ενώ την μορφή που έχει σήμερα την πήρε το 1939 από τους τότε ιδιοκτήτες της Dr. Thomas και Ruth Moore. Απο την κόρη του ζεύγους, Ruth Marie, πωλήθηκε αργότερα στον Έλβις Πρίσλεϊ το 1957 προς $102,500, ενώ σήμερα κατοικεί σε αυτήν η Lisa Marie Presley.

Ο Πρίσλεϊ και οι γονείς του έμειναν στη Γκρέϊσλαντ από το 1957 έως και το τέλος της ζωής τους, μαζί και με την γιαγιά του Έλβις, Minnie Mae, η οποία ξεπέρασε τους απογόνους της και έφυγε από τη ζωή στις 8 Μαΐου 1980. Στη Γκρέϊσλαντ βρίσκονται θαμμένοι οι σωροί του Έλβις, της μητέρας του Γκλάντυς καθώς και της Minnie Mae.

Κληρονομιά και επιρροές

Το 1957 ο Prelsey ήταν ο πιο διάσημος διασκεδαστής σε όλο το κόσμο. Αυτό ενέπνευσε τραγουδιστές απο πολλά μέρη του κόσμου να φτιάξουν τα δικά τους τραγούδια βασισμένα στη μουσική του Elvis Presley. Εν έτη 1959 εμφανίζεται στο προσκήνιο ο Cliff Richard, ο αποκαλούμενος και σαν "Βρετανός Elvis" ενώ στη Γαλλία ο Johnny Hallyday είχε τον τίτλο του "Elvis της Γαλλίας". Παρόμοια συνέβη στην Ιταλία με τον Claude François και τον Bobby Solo. Όλοι τους ήταν φανερά επηρεασμένοι από τον νεαρό Elvis Presley.

Την εποχή που άρχισαν να κάνουν την εμφάνιση τους και οι πρώτες ταινίες του, πολλοί ήταν αυτοί που μιμήθηκαν τον τρόπο με τον οποίο κινούνταν στη σκηνή ενώ όλο και περισσότεροι έφηβοι άρχισαν να υιοθετούν τον τρόπο με τον οποίο χτενιζόταν. Ένα μεγάλο κεφάλαιο έκανε την εμφάνιση του μετά το θάνατο του το 1977 και αυτό δεν ήταν άλλο απο πους μίμους, τους ανθρώπους που προσπαθούσαν να τον μιμηθούν στα πάντα, από τη φωνή μέχρι την εμφάνιση του.

Πέρα από τα υπόλοιπα επιτεύγματα του Prelsey, είναι και ένας από τους τέσσερις καλλιτέχνες (οι υπόλοιποι τρεις είναι οι Roy Orbison, Guns N' Roses και Nelly) που κατάφερε να έχει ανάμεσα στα πέντε καλύτερα δύο άλμπουμ του στο ίδιο chart. Έχει μπει στα Rock and Roll Hall of Fame, Country Music Hall of Fame και Gospel Music Hall of Fame. Το 1993 η μορφή του Elvis Prelsey έκανε την εμφάνιση της σε γραμματόσημο των Αμερικανικών ταχυδρομείων ενώ το σπίτι του στο Μέμφις έχει χαρακτηριστεί σαν εθνικό μνημείο.