Στο πιλοτήριο της Ryanair το χειριστήριο κρατάει ο Μάικλ Ο'Λίρι. Στα 20 χρόνια που είναι διευθύνων σύμβουλος (CEO), ο ιδιόρρυθμος Ιρλανδός έχει ταυτιστεί με την εταιρεία περισσότερο κι απ' τον αποθανόντα ιδρυτή της, Τόνι Ράιαν.
Ο αθυρόστομος Ιρλανδός που κρατά το πηδάλιο
Τον χρόνο πριν αναλάβει τις τύχες της, πράγμα που συνέβη το 1994 όταν ο Ο'Λίρι ήταν μόλις 33 ετών, η Ryanair είχε μεταφέρει σε 7 δρομολόγια 1.1 εκατ. επιβάτες με 11 αεροσκάφη, ένα μικρό κλάσμα των 1600+ δρομολογίων, 81 εκατ. επιβατών και 301 αεροσκαφών στα οποία διαμορφώνονται τα αντίστοιχα μεγέθη για το 2014.
Ο Ο'Λίρι είχε προφανώς διαβάσει σωστά από τις αρχές της δεκαετίας του '90 τις επερχόμενες συνέπειες της απορρύθμισης της κοινής ευρωπαϊκής αγοράς. Γι' αυτό επέμεινε να αντιγράψει η Ryanair, πρώτη στην Ευρώπη, ό,τι καθιέρωσε η Southest Airlines στις ΗΠΑ απ' τη δεκαετία του 70. Ετσι η Ryanair ακολούθησε το μοντέλο χαμηλού κόστους που την έκανε τη μεγαλύτερη σε επιβατική κίνηση αεροπορική εταιρεία στην Ευρώπη.
Συνεργαζόμενη κυρίως με περιφερειακά, φτηνότερα αλλά με κακές συγκοινωνίες με τον τελικό προορισμό, αεροδρόμια και χρεώνοντας τα πάντα, από τη βαλίτσα μέχρι την εκτύπωση της κάρτας επιβίβασης, η Ryanair κατά τη διάρκεια των ετών απέκτησε αρκετούς ορκισμένους εχθρούς μεταξύ των ταξιδιωτών.
Μπορεί κανείς να μην προτιμά τη Ryanair για άλλο λόγο παρά για την τιμή της, αλλά, όπως οι αριθμοί δείχνουν, οι άλλοι λόγοι είναι δευτερεύοντες. Παρουσιάζοντας ραγδαία εξάπλωση μετά το 1997, οπότε νέα μέτρα απορρύθμισαν κι άλλο τις αερομεταφορές, η Ryanair έγινε μια μηχανή κερδών, διανέμοντας μερίσματα 557 εκατ. ευρώ για το οικονομικό έτος 2013 και συνολικά 1.530 εκατ. ευρώ εντός της τελευταίας πενταετίας.
Ο αθυρόστομος Ιρλανδός που κρατά το πηδάλιο
Πέρα απ' το να διαμορφώσει την κερδοφόρα στρατηγική της Ryanair, ο Μάικλ Ο' Λίρι έδωσε στην εταιρεία πρόσωπο και προσωπικότητα - αντανάκλαση των δικών του χαρακτηριστικών. Το ίδιο συνέβη και με την άσπονδη αντίπαλο Easyjet και τον ιδρυτή της, Στέλιο Χατζηιωάννου ή Sir Stelios. Ο αόρατος δεσμός αυτός ήταν μια απ' τις αιτίες που η διαμάχη του Sir Stelios με την εταιρεία που δημιούργησε είχε σοβαρές συνέπειες στην πορεία της Easyjet τα τελευταία χρόνια.
Οι σπουδές του
Ο Ο' Λίρι γεννήθηκε σε μια ευκατάστατη οικογένεια, πήγε στο καλύτερο σχολείο της Ιρλανδίας και σπούδασε λογιστική. Μετά έπιασε δουλειά στη μεγάλη ελεγκτική εταιρεία KPMG, όπου μελέτησε τις δυνατότητες του «παραδείσιου» ιρλανδικού φορολογικού συστήματος και γνώρισε τον -ήδη πλούσιο και έμπειρο στον χώρο του leasing αεροσκαφών- Ράιαν.
Η πορεία της ζωής του Ο' Λίρι εμφανίζεται τελείως διαφορετική για όποιον εμπιστεύεται την αφήγηση του πρωταγωνιστή της. Σύμφωνα με αυτήν, υπήρξε φτωχός, παράτησε το πανεπιστήμιο, δούλεψε σαν μπάρμαν, σέρβιρε τον Ράιαν και άλλαξε η ζωή του. Η πρόκληση και το παιχνίδι με τα νομικά παραθυράκια είναι μέρος της γοητείας του Ο'Λίρι και της εταιρείας του. Ο CEO της Ryanair, που έστησε εταιρεία ταξί αποκλειστικά για να κυκλοφορεί στις λεωφορειολωρίδες του Δουβλίνου, μπορεί να είναι πολλά πράγματα εκτός από δύο: politically correct και σοβαροφανής. Το στόμα του δεν έχει υπάρξει ευγενικό με παραπονούμενους επιβάτες, μέλη κυβερνήσεων, εργάτες που θέλουν μισθούς και δικαιώματα, ανταγωνιστές, δικαστές, φεμινίστριες.
Στον μακρύ κατάλογο προστέθηκαν πρόσφατα και οι μέτοχοι της Ryanair στους οποίους ουσιαστικά απευθυνόταν όταν έκανε δημόσια παράπονα πως η θέση του είναι κακοπληρωμένη, παρότι χάρη σε αυτή έφτιαξε περιουσία άνω του μισού δισεκατομμυρίου ευρώ.
Ο Ιρλανδός μάνατζερ δεν έχει πρόβλημα να κάνει για επικοινωνιακούς λόγους τον κλόουν και να δείχνει μάλιστα να το διασκεδάζει τρελά. Μέχρι και νεκροθάφτης ντύθηκε κάποτε για να κηδεύσει συμβολικά τον ιρλανδικό τουρισμό διαμαρτυρόμενος για αυξήσεις στα τέλη αεροδρομίων.
Ο Ο'Λίρι το 2008 ανέλυε σε δημοσιογράφους στη Γερμανία την ιδέα με την οποία φλέρταρε τότε, αυτός και η Ryanair, για υπερατλαντικές πτήσεις. Τον ρώτησαν αν θα ακολουθηθεί το γνωστό μοντέλο της εταιρείας ή αν θα προστεθεί και χώρος για business class υπηρεσίες. Ο Ο'Λίρι απάντησε ότι έκλινε υπέρ της δημιουργίας πρώτης θέσης γιατί θεωρούσε ότι υπάρχει τουλάχιστον 10-15% μεταξύ των επιβατών που σε τέτοιες διαδρομές θα πλήρωναν οπωσδήποτε για την άνεσή τους.
Η διερμηνέας έκανε το έργο της και, μόλις έκανε παύση και τον κοίταξε, ο Ο'Λίρι πρόσθεσε: «Οπότε, η οικονομική θέση θα είναι πολύ φτηνή και η business class θα έχει κρεβάτια... Και τσιμπ...! Και όλα θα είναι δωρεάν, συμπεριλαμβανομένων των τσιμπ...». Μετά στράφηκε στην κατάπληκτη διερμηνέα του που δεν μετέφρασε λέξη και τη ρώτησε πώς λένε το τσιμπ... στα γερμανικά. Εκείνη του απάντησε κατακόκκινη πως δεν υπάρχει τέτοια λέξη. Δεν χρειάζεται να ξέρει κανείς γερμανικά για να το θεωρήσει ψέμα λόγω σεμνοτυφίας. Ο Ο'Λίρι έκανε ότι απογοητεύτηκε. «Δεν υπάρχει τσιμπ... στα γερμανικά; Ουφ, χάλια η σεξουαλική ζωή στη Γερμανία»...
Ιδιαίτερη καμπάνια
Αγκαλιά με σέξι αεροσυνοδούς
Ο Ο' Λίρι πρωταγωνίστησε σε τηλεοπτικό σποτ της Ryanair, το πρώτο μετά από αρκετά χρόνια. Η διαφημιστική καμπάνια της Ryanair παραδοσιακά περιλαμβάνει σχετικά μικρές καταχωρίσεις σε εφημερίδες, οι οποίες βασίζονται στην ανάδειξη των τιμών, αφενός, και στο σαρκαστικό χιούμορ και την πρόκληση, αφετέρου. Είτε επειδή μεταφέρουν μηνύματα προς ανταγωνιστές και πολιτικούς είτε επειδή διαπνέονται από σεξιστικό πνεύμα, το οποίο μοιάζει σαν να παροχετεύεται απ' τον Ο'Λίρι στην κουλτούρα της εταιρείας.
Ετήσιος «θεσμός» της Ryanair είναι το ημερολόγιο με αποκαλυπτικές φωτογραφίες των αεροσυνοδών της, το οποίο πουλάει για φιλανθρωπικούς λόγους. Ο εταιρικός σκοπός εξυπηρετείται, όχι μόνο με τα λεφτά άλλων (των επιβατών), αλλά και με τα σώματα άλλων (των εργαζομένων). Ισπανίδα δικαστής τον Δεκέμβρη έκρινε -χωρίς πρακτικές επιπτώσεις για τη Ryanair- ότι το ημερολόγιο είναι σεξιστικό, λειτουργεί υπέρ των διακρίσεων και εναντιώνεται στους ισπανικούς νόμους περί διαφημίσεων. Παλιότερα, η εποπτική αρχή του χώρου ASA είχε κόψει στη Βρετανία διαφήμιση σε εφημερίδα. Ηταν μια φωτογραφία της Μις Φεβρουάριος 2012 με το σλόγκαν «κόκκινες καυτές τιμές και πλήρωμα».
ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΟΥΡΙΔΑΚΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου