Διονύσιος Σολωμός (1798-1857) 150 χρόνια από το θάνατο του Εθνικού Ποιητή

150 χρόνια συμπληρώνονται φέτος από το θάνατο του Διονύσιου Σολωμού (1798-1857), του Εθνικού Ποιητή, του ανθρώπου που με την πένα κράτησε άσβηστο το θρύλο του ξεσηκωμού του 21. Του ποιητή που έδωσε κατεύθηνση στην νεοελληνική δημιουργία απορίπτοντας την προσκόληση στη λόγια παράδοση. Είναι ο πρώτος εγνωσμένης αξίας ποιητής που χρησιμοποίησε τη δημοτική γλώσσα, τη γλώσσα του λαού, για να εκφράσει το φιλελευθερισμό του και την ηψηλή του διανόηση.

Κεντρικό πρόσωπο της Επτανησιακής Σχολής, μαζί με το φίλο του Νικόλαο Χαλικιόπουλο Μάντζαρο, ο Σολωμός δεν μας άφησε το πλήθος των χιλιάδων στίχων του Σεφέρη ή του Ελύτη παρ’ όλα αυτά μας άφησε έργα σταθμούς για την νεοελληνική γραμματεία. Αξίζει να αναφέρει κανείς τον Ύμνο εις την Ελευθερίαν (του οποίου οι πρώτες στροφές από την πρώτη μελοποίηση του Μάντζαρου αποτελούν τον ελληνικό εθνικό ύμνο) τους Ελεύθερους Πολιορκημένους, Εις Μάρκον Μπότσαρην, την ελεγεία για την καταστροφή των Ψαρών, το Λάμπρο, τη Φαρμακωμένη, το Όνειρο, τον Πόρφυρα αλλά και ένα πλήθος σχεδιασμάτων που δεν εκδόθηκαν λόγω της αίσθησης της τελειότητας που ήθελε ο ίδιος ο Σολωμός να νιώθει για τους στίχους του.

Ευγενικής καταγωγής, γεννημένος στη Ζάκυνθο μετέβη από δέκα ετών στην Ιταλία για σπουδές. Εκεί έμεινε δέκα χρόνια κατά τα οποία σπούδασε σε σχολεία της Βενετίας, της Κρεμόνας και της Παβίας ιταλική και λατινική φιλολογία αλλά και νομικά. Ο ίδιος ο Σολωμός περιγράφοντας τη δεκαετή παρουσία του στην Ιταλία είπε ότι είχε πατήσει βάρβαρος το έδαφος της Ιταλίας και το άφηνε πλουτισμένος με το άνθος της ιταλικής σοφίας. Όπως και ο Παλαμάς παραδέχτηκε αργότερα, τον Σολωμό τον χρωστάμε στην ιταλική του παιδεία αλλά και την ελληνική επανάσταση του ’21.

Στην Ιταλία εκείνη την εποχή η πνευματική ζωή ήταν θαυμαστή. Μια πλειάδα μεγάλων ποιητών είχε δημιουργήσει μια λαμπρή παράδοση που συνεχίζονταν από τους σύγχρονους του Σολωμού με κορυφαίους εκ των οόίων συνδέθηκε προσωπικά όπως ο Μόντι, ο περίφημος μεταφραστής του Ομήρου, ο Μοντάνι και άλλοι

Το 1828 Εγκαταστάθηκε στην Κέρκυρα όπου συνδέθηκε με στενούς φιλικούς δεσμούς με υψηλές προσωπικότητες της εποχής όπως ο Νικόλαος Χαλικιόπουλος Μάντζαρος, ο Ιάκωβος Πολυλάς, ο Ιωάννης και ο Σπυρίδων Ζαμπέλιος, ο Ερμάννος Λούντζης, ο Nicolo Tommaseo, ο Ανδρέας Μουστοξύδης, ο Πέτρος Βράιλας Αρμένης, ο Ιούλιος Τυπάλδος, ο Ανδρέας Λασκαράτος, ο Γεράσιμος Μαρκοράς. Η άριστη γνώση της γερμανικής λογοτεχνίας και φιλοσοφίας του Πολυλά βοήθησε τον Σολωμό να έρθει σε επαφή με τον ιδεαλισμό του Χέγγελ και του Σίλερ. Οι Πολυλάς, τυπάλδος και Μαρκοράς αποτελούσαν τον κύκλο των “σολωμικών ποιητών” όντας μαθητές του Σολωμού. Απο αυτούς ξεκίνησε η άνοδος της ελληνικής ποίησης, πολλά χρόνια νωρίτερα από την κίνηση του Παλαμά για την μια εκ νέου αναγέννηση της ελληνικής ποίησης που έμεινε γνωστή και ως Νέα Αθηναϊκή Σχολή

Παρ’ ότι ανήκε σε κοσμικούς κύκλους ο Σολωμός διακρίνονταν απο μιαν “αριστοκρατική” απομόνωση λόγω και της κακής ψυχολογικής κατάστασης που περιήλθε λόγω της ρήξης που επήλθε στις σχέσεις του με την μητέρα του που τον απασχολούσε από το 1833 και κράτησε περίπου πέντε χρόνια. Αυτή η κατάσταση κόστισε στην ευαίσθητη ψυχοσύνθεσή του και τον εύθραυστο χαρακτήρα του, τον κατέστησε σχεδόν μονήρη με αποτέλεσμα το ήδη αραιό γράψιμό του να γίνει πιο δύσκολο και άτακτο. Παρ’ όλα αυτά σ’αυτήν την ταραγμένη περίοδο της ζωής του ανήκουν οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι.

Στην είδηση του θανάτου του η Ιόνιος Βουλή διέκοψε τις εργασίες της και κύρηξε δημόσιο πένθος, έκλεισαν τα θέατρα και όλος ο λαός της Κέρκυρας έσπευσε να τιμήσει το ήδη δημοφιλή ποιητή με μια πάνδημη κηδεία. Τα οστά του το 1865 μεταφέρθηκαν στη Ζάκυνθο